[4] CÁC BƯỚC THIẾT KẾ THEO QUY ĐỊNH VIỆT NAM VÀ CÁC GIAI ĐOẠN THIẾT KẾ THEO QUY ĐỊNH CHUNG - SỰ NHẦM LẪN?

Trong bài này, do một số thuật ngữ được dùng phổ biến trong tiếng Anh nên các đề mục cùng với thuật ngữ được dịch sang cả tiếng Anh. Nội dung bài này có lẽ giúp ích cho đồng nghiệp nhiều không kém khách hàng hoặc người ngoài nghành. Nguyên nhân chính của sự hiểu nhầm này là có lẽ là do có sự khác biệt trong pháp luật của một quốc gia so với quy định chung, điều này cũng dễ hiểu bởi có nhiều thứ đã được cập nhật và thích nghi (hoặc sửa đổi), còn có những cái khác thì chưa. Đối với đồng nghiệp, những người hoặc là làm cho các Công ty Nhà nước hoặc thường làm các công trình đầu tư công, thì họ có lẽ không hoàn toàn theo quy định về khái niệm “Design Phases” (các giai đoạn thiết kế) còn những người khác làm việc theo phom chung “Design Phases” thì thường sẽ lúng túng hoặc hiểu nhầm về khái niệm “Phân loại dự án theo thiết kế 1 bước, 2 bước, 3 bước” quy định bởi Pháp luật Xây dựng Việt Nam khi mà họ cần phải nộp hồ sơ xin dấu. Khác biệt căn bản và sự nhầm lẫn được trình bày ở hai mục tiếp theo:

1 - HAI KHÁI NIỆM KHÁC NHAU | TWO DIFFERENT FORMATS

a.  CÁC GIAI ĐOẠN THIẾT KẾ THEO QUY ĐỊNH CHUNG

     Phases Of Design According To General Regulation

Ở một bài viết gần đây chúng tôi đã trình bày là theo định nghĩa chung bây giờ thì có 6 hoặc 7 giai đoạn. [ xin vui lòng đọc thêm ở bài viết "CÁC GIAI ĐOẠN THIẾT KẾ (Design Phases)" ] 

1. Tiền Thiết Kế | Pre-Design

2. Thiết Kế Sơ Bộ | Schematic Design

3. Thúc Tiến Thiết Kế | Design Development

/.  Hồ Sơ Cấp Phép | Building Permitting 

(có thể xem là 1 giai đoạn hoặc không | considered a design phase or not)

4. Thiết Kế Chi Tiết (hay Thiết Kế Bản Vẽ Thi Công) | Construction Documents (or Construction Drawing Design)

5. Thương Thảo Quyết Định Nhà Thầu | Bidding & Negotiation

6. Quản Lý Công Trường | Construction Administration

b.  CÁC BƯỚC THIẾT KẾ THEO QUY ĐỊNH PHÁP LUẬT VIỆT NAM 

     Design Phases According To Vietnamese Legal Regulations

Có 4 bước:

1. Thiết Kế Sơ Bộ

2. Thiết Kế Cơ Sở

3. Thiết Kế Kỹ Thuật

4. Thiết Kế Bản Vẽ Thi Công

Như vậy so với quy định chung thì có 2 khác biệt căn bản:

• Số bước thiết kế không bao gồm 3 giai đoạn Tiền Thiết Kế, Thương Thảo Quyết Định Nhà Thầu và Quản Lý Công Trường mà chỉ là các công việc thuần chuyên môn thiết kế. Tuy nhiên đây là quy định lâu lắm rồi, hi vọng trong tương lai gần quy định này được cập nhật sửa đổi để làm dễ hiểu hơn.

• Có thêm một giai đoạn sau Thiết Kế Cơ Sở là Thiết Kế Kỹ Thuật. Nhưng thực ra theo kinh nghiệm người viết thì giai đoạn Thiết Kế Cơ Sở hay còn gọi là Thúc Tiến Thiết Kế ở các văn phòng thiết kế chất lượng thì đã rất là kỹ rồi. Nên giai đoạn Thiết Kế Kỹ Thuật này thực ra thường chỉ áp dụng cho dự án lớn phải có nhiều bước thông qua Pháp luật, có thể xem giai đoạn này là Thiết Kế Cơ Sở 2 chẳng hạn. Nghĩa là đây là quy định của Pháp Luật lúc thực hiện các bước đệ trình hồ sơ và để thông qua, tuy nhiên nội bộ trong văn phòng thiết kế thì không cần phải tạo ra giai đoạn này.

* Lưu ý:  Từ "Bước" trong Tiếng Việt thường được dịch sang Tiếng Anh là “Step”. Theo đó, “Steps of Design” trong tiếng Việt có nghĩa là “Phases of Design”, tuy nhiên, khi dịch sang tiếng Anh, vui lòng không dùng “Step” mà thay vào đó là "Phase”.

 “Bước” = “Giai đoạn” = Step = Stage = Phase (common used - sử dụng phổ biến)

2 - NHẦM LẪN VỀ SỐ BƯỚC TRONG MỘT DỰ ÁN | THE CONFLICT ABOUT THE NUMBER OF PHASES IN A PROJECT

Ở Việt Nam có quy định về các dự án theo số bước thực hiện hồ sơ dễ gây nhầm lẫn cho cả người Việt Nam cũng như nhân công ngoại quốc làm việc tại Việt Nam. Quy định này ngày trước chủ yếu liên quan đến các dự án đầu tư công, bởi vì ngày trước có ít dự án tư nhân có liên quan đến luật này, các dự án tư nhân chỉ thường là nhà ở, nhà hàng, khách sạn, ít bị ảnh hưởng. Nhưng bây giờ nhiều dự án lớn là dự án tư nên dễ gây bối rối và nhầm lẫn.

Theo quy định này, có các khái niệm về các thể loại dự án như sau:

• Dự án thiết kế 1 bước: Thiết Kế Bản Vẽ Thi Công

• Dự án thiết kế 2 bước: Thiết Kế Cơ Sở và Thiết Kế Bản Vẽ Thi Công

• Dự án thiết kế 3 bước: Thiết Kế Cơ Sở, Thiết Kế Kỹ Thuật và Thiết Kế Bản Vẽ Thi Công

 

Khác biệt căn bản dễ gây nhầm lẫn là số bước trong quy định là số giai đoạn của dự án trừ đi 1, nghĩa là không bao gồm giai đoạn Thiết Kế Sơ Bộ. Nếu mà từ “bước” trong trường hợp này được thay bằng từ “hồ sơ” thì có khi dễ hiểu hơn. Ví dụ như Dự án thiết kế 1 hồ sơ là Dự án bạn chỉ phải nộp duy nhất 1 loại Hồ sơ để thông qua đó là Hồ Sơ Thiết Kế Bản Vẽ Thi Công. Tương tự với các trường hợp còn lại.

Nếu bạn đang làm công tác thiết kế, bạn luôn tuân theo các giai đoạn thiết kế (từ 1 đến 6 ở phần 1), sau đó bạn cần phải tra cứu một số thông tin liên quan đến pháp luật để thực hiện các công việc liên quan, ví dụ như chuẩn bị hồ sơ để thẩm tra, chuẩn bị hồ sơ để được cấp phép và bạn biết được quy định này, bạn sẽ trở nên rất lúng túng và tự hỏi “Ơ, một bước nữa chẳng thấy đâu, Thiết Kế Sơ Bộ ấy, sao lại thế này nhỉ?”.

Bản thân người viết hi vọng rằng luật này sẽ được cập nhật và sửa đổi trong tương lại gần, và điều này giúp ích được cho chúng tôi cũng như những người khác khi tham gia vào công tác thiết kế - xây dựng, trong đó bao gồm cả đồng nghiệp - bên tư vấn, khách hàng và các bên khác.

----------

- MODS -

--- 

(Bài viết đúc kết từ các nguồn tài liệu khác nhau và từ kinh nghiệm của người viết - The article originates from different sources and from the writer's experience.)